Ataki infekcji układu oddechowego, z zapaleniem gardła na czele, są jednymi z najczęściej spotykanych schorzeń na świecie. W trakcie roku dorosłe osoby mogą doświadczyć tych problemów kilka razy, dzieci zaś nawet kilkanaście razy. Istnieje wiele przyczyn takich infekcji, od wirusów, bakterii po grzyby. Często współistnieje z zapaleniem migdałków podniebiennych. Mimo iż nie jest uznawane za schorzenie krytyczne, niewłaściwie leczone zapalenie gardła może prowadzić do poważnych konsekwencji dla różnych organów. Kwestią pozostaje, jak rozpoznać to zapalenie i czy można go pokonać samodzielnie?
Zapalenie gardła przybiera różne postacie – od migdałków podniebiennych aż do krtani. Dwojakie jest też jego oblicze:
– ostre zapalenie gardła,
– przewlekłe zapalenie gardła.
Przeważająca większość (ponad 80%) przypadków ostrego zapalenia gardła to efekt infekcji wirusowych, jak grypa, paragrypa, koronawirusy czy rhinowirusy. Zapalenie bakteryjne jest mniej powszechne i zwykle wywołują je bakterie, takie jak Streptococcus pyogenes, Bordetella pertussis czy Bacillus antracis. W niektórych przypadkach, sprawcami mogą być chlamydie lub bakterie rzeżączki. Szczyt zachorowań na ostre zapalenie gardła przypada na okresy przejściowe – jesień i wiosnę – kiedy nasz układ odpornościowy jest osłabiony, a zarazki stają się bardziej inwazyjne. Objawy wirusowego zapalenia gardła utrzymują się przeważnie przez tydzień, infekcje bakteryjne mogą trwać dłużej. Rzadko spotykane jest zapalenie grzybicze spowodowane drożdżakiem Candida albicans.
Przewlekłe zapalenie gardła to zupełnie odmienna postać tej choroby i podzielone jest na proste, zanikowe i przerostowe. Jego przyczyną nie są infekcje, lecz długotrwałe narażenie na substancje drażniące jak dym papierosowy, mocny alkohol czy chemikalia. Warunki środowiskowe takie jak suche powietrze, ekstremalne temperatury oraz niektóre choroby (jak cukrzyca obniżająca odporność) mogą przyczynić się do wystąpienia przewlekłego zapalenia gardła. Symptomy tej odmiany choroby mogą trwać przez wiele tygodni, choć są zwykle mniej nasilone niż w przypadku zapalenia ostrego. Przewlekłe zapalenie gardła często dotyka kobiety ciężarne i jest efektem refluksu żołądkowo-jelitowego wywołanego zmianami fizjologicznymi w organizmie kobiety.