Płyn o gęstej, kremowej konsystencji, będący produktem mielenia miąższu dojrzałego owocu kokosa, to nic innego jak mleko kokosowe. Wyróżniają się swoją bogatą strukturą i smakiem, a przede wszystkim, spożywanie go dostarcza organizmowi wielu korzyści zdrowotnych. Dzięki tym atutom mleko kokosowe zyskało sobie sporą popularność jako napój.
Przygotowanie mleka kokosowego nie jest trudne, a dodatkowo jest ono łatwostrawne i obfituje w składniki odżywcze. Co najważniejsze – jest wolne od laktozy, co czyni go idealnym substytutem dla produktów mlecznych. Nietolerancja laktozy objawia się u wielu osób dolegliwościami takimi jak wzdęcia, bóle brzucha, biegunka czy nudności. Zastąpienie mleka krowiego mlekiem kokosowym w przepisach na sosy czy desery może przynieść ulgę dla osób cierpiących na nietolerancję laktozy.
Wartość odżywcza mleka kokosowego jest znaczna – zawiera minimalne ilości cholesterolu i sodu. Mimo obecności sporej ilości tłuszczów nasyconych, nie wpływa to negatywnie na zdrowie. Kwas laurynowy, który jest tłuszczem nasyconym występującym w mleku kokosowym, ma wiele korzyści dla zdrowia.
Mleko kokosowe dostarcza organizmowi witaminy C, E i z grupy B (B6, B12, B9). Witaminy C i E zwiększają odporność organizmu, a witaminy z grupy B wpływają na ogólne zdrowie komórek, dostarczając im energii oraz wspomagając ich naprawę. Mleko kokosowe to także dobre źródło minerałów: magnezu, potasu, fosforu i żelaza. Magnez odpowiada za regulację rytmu serca i prawidłowe funkcjonowanie komórek nerwowych, potas utrzymuje tkanki narządów, fosfor wzmacnia zęby i kości, a żelazo jest niezbędne do produkcji czerwonych krwinek i zapewnia prawidłowe dostarczenie tlenu do różnych narządów w organizmie.
Świeże mleko kokosowe zawiera sporo błonnika pokarmowego co pomaga utrzymywać poziom ciśnienia krwi i zmniejsza stany zapalne. Działa również korzystnie na proces trawienia poprzez stymulację prawidłowego wypróżniania. Jest także bogate w antyoksydanty: witaminę C, witaminę E i selen, które chronią organizm przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki, hamując utlenianie komórek w ciele. Dzięki antyoksydantom, mleko kokosowe ma potencjał do zahamowania wzrostu komórek rakowych.
Mleko kokosowe jest źródłem kwasu laurynowego. Mimo, że jest to tłuszcz nasycony, wpływa korzystnie na zdrowie. Posiada właściwości przeciwgrzybiczne i przeciwwirusowe, skutecznie zwalczając infekcje bakteryjne i wirusowe. Działa korzystnie na poziom cholesterolu, kontroluje ciśnienie krwi i wspiera zdrowie układu krążenia.
Mleko kokosowe przyczynia się do poprawy zdrowia serca dzięki zawartości oleju, który w większości jest tłuszczem nasyconym. Ten jednak tłuszcz nasycony jest zdrowy i nazywany jest kwasem laurynowym. Badania wykazały, że obecny w mleku kokosowym kwas laurynowy nie podwyższa poziomu cholesterolu. Wręcz przeciwnie, pomaga on zmniejszyć poziom lipoprotein o niskiej gęstości (LDL), jednocześnie poprawiając poziom „dobrych” lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL). Kwas laurynowy ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe, które pomagają chronić organizm przed wieloma chorobami i infekcjami.
Mleko kokosowe zawiera dobre ilości magnezu i potasu, które wpływają korzystnie na zdrowie serca. Magnez pomaga w regulacji rytmu serca, a potas w utrzymaniu tkanek. Mleko kokosowe dostarcza również treoninę – aminokwas odpowiedzialny za budowę tkanki łącznej w mięśniach i utrzymanie ich elastyczności. Treonina sprzyja także zdrowemu szkliwu zębów i przyspiesza gojenie się ran.
Mleko kokosowe jest naturalnym źródłem elektrolitów – jonów składających się z czterech minerałów: sodu, potasu, magnezu i wapnia. Elektrolity kontrolują stabilność błony komórkowej i przekazują ładunki elektryczne wywołane impulsami nerwowymi do skurczu mięśni. Pozwalają również utrzymać temperaturę ciała i objętość krwi, regulują zdrowie serca i zapobiegają odwodnieniu czy biegunce.
W diecie zasobnej w średniołańcuchowe triglicerydy (MCT) spożywanie mleka kokosowego może przyczynić się do większej utraty tłuszczu (tkanki tłuszczowej) w porównaniu z dietą opartą na długołańcuchowych kwasach tłuszczowych, być może ze względu na zwiększony wydatek energetyczny i utlenianie tłuszczu obserwowane przy spożyciu MCT. MCT mogą być uznane za środki wspomagające zapobieganie otyłości i stymulowanie utraty wagi. Ponadto, mleko kokosowe jest bogatym źródłem MCT i dlatego może ułatwiać odchudzanie. Dzięki dużej ilości zdrowych tłuszczów spożywanie go utrzymuje uczucie sytości przez dłuższy czas.
Dzięki zawartości elektrolitów i zdrowych tłuszczów mleko kokosowe wpływa korzystnie na zdrowie jelit. Obecność błonnika pomaga poprawić pracę całego układu pokarmowego, a także poprawia trawienie i zapobiega takim schorzeniom jak zespół jelita drażliwego i zaparcia.
Kwas laurynowy (średniołańcuchowy kwas tłuszczowy) obecny w mleku kokosowym może spowolnić tempo uwalniania cukru do krwiobiegu. To z kolei kontroluje poziom insuliny i zapobiega nagłym skokom poziomu cukru we krwi, co jest istotne w stanach takich jak cukrzyca.
Anemia, będąca wynikiem niedoboru żelaza, powoduje stan, w którym narządy organizmu nie otrzymują odpowiedniej ilości tlenu. Mleko kokosowe jest bogatym źródłem żelaza, dlatego regularne jego spożywanie może zapobiegać i leczyć anemię.
W mleku kokosowym obecna jest również ważna zawartość MCT, które hamują stany zapalne stawów, takie jak artretyzm i inne bóle stawów czy mięśni.
Mleko kokosowe jest produktem spożywczym, który łatwo ulega psuciu. Jednak właściwe przechowywanie pozwala na utrzymanie jego świeżości nawet przez trzy miesiące lub dłużej. Mleko kokosowe należy przełożyć do plastikowego pojemnika i szczelnie zamknąć pokrywką. Zamrożone mleko kokosowe należy rozmrozić i dobrze wymieszać przed użyciem. Nieotwarte puszki z mlekiem kokosowym można przechowywać w lodówce nawet przez dwa lata lub dłużej. Zamrożone mleko kokosowe pozostaje bezpieczne do spożycia przez ponad trzy miesiące, gdy jest przechowywane w temperaturze -18°C, choć jego jakość może się obniżyć.
Świeże mleko kokosowe jest całkowicie bezpieczne. Warto jednak pamiętać, że wersje puszkowane i proszkowe mogą zawierać dodatek tłuszczów trans i substancji słodzących, które mogą prowadzić do ewentualnego przyrostu masy ciała. Wiele odmian mleka kokosowego w puszkach zawiera bisfenol A – związek chemiczny wykorzystywany do produkcji opakowań. Ponadto, mleko kokosowe może powodować reakcje alergiczne u osób uczulonych na orzechy. Ze względu na obecność cukrów prostych i polioli, spożywanie mleka kokosowego zwiększa ryzyko wystąpienia zespołu jelita drażliwego. Wysoka zawartość cukru skutkuje nierównomiernym przemieszczaniem się fruktozy w układzie pokarmowym, co prowadzi do rozwoju bakterii w jelicie cienkim.
Stosowanie świeżego mleka kokosowego jest absolutnie zdrowe. Ewentualne skutki uboczne mogą pojawić się jedynie, gdy jest spożywane w nadmiarze. Dla lepszych korzyści zdrowotnych zaleca się wybór świeżego mleka kokosowego.