Wśród wielu olejków eterycznych, które są nam znane, olejek świerkowy wyróżnia się swoim świeżym i przyjemnym zapachem. Jego aromat przypomina o lasach iglastych, a szczególnie o okresie świąt Bożego Narodzenia. Jednakże, nie stanowi jedynie dodatku do tworzenia atmosfery. Ten niezwykły olejek ma wiele właściwości zdrowotnych, które warto poznać i zastosować we własnej pielęgnacji.
Historia na temat leczniczych właściwości olejku świerkowego jest długa i ciekawa. Indianie z Ameryki Północnej używali go już wieki temu, zbierając igły i gałązki świerków, aby przygotować z nich odwary zdolne łagodzić ból, eliminować dolegliwości reumatyczne czy zwalczając infekcje układu moczowego. Z tego powodu, sławna uzdrowicielka średniowieczna Hildegarda z Bingen omówiła korzyści płynące z olejku świerkowego w swoich naukowych traktatach, podkreślając jego zdolność do odświeżania dróg oddechowych zwierząt podczas epidemii. Siła zapachu olejku świerkowego wynika z obecności związków lotnych, którymi obfituje.
Tradycyjne metody produkcji olejku świerkowego opierały się na długotrwałym gotowaniu igieł i gałązek drzewa aż do momentu, gdy woda częściowo odparowała, a oleiste związki osadziły się w niej. Dzisiaj, dla optymalizacji procesu i poprawy jakości końcowego produktu, wykorzystuje się bardziej zaawansowane techniki ekstrakcji.
Olejek świerkowy jest produkowany głównie ze świerku pospolitego (Picea abies), powszechnie występującego w Polsce, oraz ze świerku czarnego (Picea mariana) typowego dla Ameryki Północnej. Cenione są również świerki kłujące (Picea pungens), znanego jako „srebrny świerk”, pochodzącego z Gór Skalistych. Surowiec, czyli igły świerków, zbiera się w procesie mechanicznego rozdrabniania gałęzi drzew. Olejek otrzymywany z cienkich pędów o średnicy do 3.5 cm jest najbardziej ceniony.
Etapem następnym jest destylacja parą wodną pod odpowiednim ciśnieniem fragmentów świerka, którą następnie kondensuje się do postaci olejku. Alternatywnie, w celach badawczych, surowiec roślinny poddaje się interakcji z organicznymi rozpuszczalnikami przez kilka godzin, aby uzyskać jak najbardziej skoncentrowany roztwór bez strat wynikających z działania wysokiej temperatury.
Olejek świerkowy to na ogół ekstrakt z igieł świerku pospolitego lub produkt destylacji kory świerku czarnego. To, jaki surowiec zostanie użyty, wpływa na końcowy skład chemiczny i zapach olejku. Wykazuje on wodnistą konsystencję, bardzo jasną barwę (od niemal przeźroczystej do blado-słomkowej) oraz wyrazisty, słodko-rozgrzewający zapach z delikatnymi nutami cytryny. Głównymi składnikami olejku są monoterpeny, których wyjątkową cechą jest zdolność do przenikania bariery krew-mózg. Wśród nich można wyróżnić kamfen, alfa-pinen, y-3-Carene oraz y-Bornyl acetate.
Właściwości lecznicze olejku świerkowego potwierdzają przekonania dawnych Indian. Szczególnie korzystne jest jego działanie na stany zapalne. Poznając jego właściwości i odpowiednie metody stosowania, można skutecznie wykorzystać jego moc w domowych warunkach.